Ho khan và ho có đờm là hai triệu chứng phổ biến của nhiều bệnh lý liên quan đến đường hô hấp. Chúng không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hàng ngày. Vậy làm thế nào để giảm ho khan và ho có đờm một cách hiệu quả? Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin cần thiết để xử lý hai triệu chứng này nhanh chóng và an toàn.
1. Ho khan và ho có đờm là gì?
1.1 Ho khan là gì
Ho khan là một triệu chứng phổ biến mà bất kỳ ai cũng có thể gặp phải. Đây là tình trạng ho không có đờm hoặc dịch đường hô hấp, thường xuất hiện dưới dạng những cơn ho dai dẳng, gây ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Mức độ ho khan có thể thay đổi tùy thuộc vào nguyên nhân và tình trạng bệnh lý.
Người bị ho khan thường cảm thấy ngứa, rát cổ họng, mất cảm giác ngon miệng, và triệu chứng này dễ trở nên nghiêm trọng hơn khi cơ thể bị lạnh. Đặc biệt, trẻ em và người cao tuổi là hai nhóm đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề nhất, vì ho khan kéo dài có thể khiến họ khó ngủ và bị tỉnh giấc nhiều lần trong đêm.
Nếu không được điều trị, ho khan kéo dài có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như mất giọng, viêm họng, viêm thanh quản, nhiễm trùng tai, và thậm chí là ung thư vòm họng.
1.2 Ho có đờm là gì
Đờm là dịch tiết ra từ các bộ phận trong đường hô hấp như hốc mũi, họng, xoang trán, khí phế quản… chất nhầy, hồng cầu, bạch cầu mủ, và cả vi khuẩn, virus xâm nhập từ đường hô hấp trên.
Ho có đờm là hiện tượng ho kèm theo các chất dịch đờm được tống ra ngoài qua miệng hoặc mũi. Đây là một tình trạng phổ biến và có thể được điều trị hiệu quả tại nhà. Tuy nhiên, nếu người bệnh xem nhẹ hoặc tình trạng ho đờm kéo dài, có nguy cơ dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi hoặc ho đờm mãn tính.
2. Nguyên nhân gây ho khan và ho có đờm
Ho khan và ho có đờm là những triệu chứng thường gặp trong các bệnh lý đường hô hấp. Tuy nhiên, chúng xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau và biểu hiện lâm sàng cũng có sự khác biệt. Hiểu rõ các nguyên nhân gây ra hai tình trạng này sẽ giúp người bệnh lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả.
Các bệnh gây ho khan và ho có đờm
Cảm cúm
Cảm cúm là một bệnh lý do virus cúm gây ra, ảnh hưởng chủ yếu đến hệ hô hấp gồm mũi, cổ họng và phổi. Cảm cúm thường khởi phát với các triệu chứng như sốt, mệt mỏi, đau đầu và ho khan. Khi bệnh tiến triển, đặc biệt nếu không được điều trị kịp thời, ho khan có thể chuyển thành ho có đờm do nhiễm trùng thứ cấp ở đường hô hấp.
Viêm họng
Viêm họng là tình trạng nhiễm trùng ở niêm mạc họng do vi khuẩn hoặc virus. Ban đầu, người bệnh thường cảm thấy đau rát và khô họng, dẫn đến các cơn ho khan. Nếu viêm họng nặng hơn hoặc kéo dài, chất nhầy có thể tích tụ, gây ho có đờm.
Hen suyễn
Hen suyễn là bệnh mãn tính của đường hô hấp, đặc trưng bởi tình trạng viêm và thu hẹp đường thở. Ho khan thường là dấu hiệu đầu tiên, đặc biệt vào ban đêm hoặc khi tiếp xúc với các chất gây dị ứng. Trong một số trường hợp, người bệnh có thể ho ra đờm trắng và loãng.
Viêm phế quản
Viêm phế quản xảy ra khi lớp niêm mạc của ống phế quản bị viêm, thường do nhiễm khuẩn hoặc kích ứng từ khói bụi. Giai đoạn đầu của bệnh thường xuất hiện ho khan, nhưng khi tình trạng viêm tiến triển, đờm nhớt sẽ xuất hiện. Đờm có thể có màu trắng đục hoặc vàng xanh nếu nhiễm trùng nghiêm trọng hơn.
Viêm phổi
Viêm phổi là tình trạng viêm nhu mô phổi do vi khuẩn, virus hoặc nấm gây nên. Khi bị viêm phổi, các phế nang và đường dẫn khí chứa đầy dịch nhầy hoặc mủ, dẫn đến tình trạng ho có đờm. Bệnh thường đi kèm sốt cao, khó thở và đau ngực, đặc biệt nguy hiểm ở trẻ em và người cao tuổi.
Viêm thanh quản
Viêm thanh quản là một nguyên nhân phổ biến gây ho khan kéo dài. Khi thanh quản bị viêm, người bệnh thường cảm thấy ngứa, rát cổ họng và ho liên tục. Nếu không điều trị, viêm thanh quản có thể dẫn đến mất tiếng hoặc các vấn đề hô hấp khác.
Viêm mũi dị ứng
Viêm mũi dị ứng xảy ra khi hệ miễn dịch phản ứng quá mức với các tác nhân gây dị ứng như bụi, phấn hoa hoặc lông động vật. Tình trạng này có thể gây ngứa mũi, chảy nước mũi và ho khan. Trong một số trường hợp, dịch nhầy từ mũi chảy xuống cổ họng, gây ho có đờm.
Bệnh lao phổi
Lao phổi là một bệnh lý nghiêm trọng do vi khuẩn lao gây ra. Người mắc lao phổi thường có các cơn ho kéo dài, kèm theo đờm trắng đục. Đôi khi, đờm có thể lẫn máu hoặc có mùi hôi khó chịu. Nếu không điều trị kịp thời, lao phổi có thể gây tổn thương nặng nề cho phổi và dẫn đến tử vong.
COPD (Bệnh Phổi tắc nghẽn mãn tính)
COPD là bệnh lý mãn tính của đường hô hấp, thường gặp ở người hút thuốc lá lâu năm. Bệnh gây ho có đờm dai dẳng, đặc biệt vào buổi sáng. Đờm có màu trắng hoặc vàng xanh, tùy thuộc vào mức độ nhiễm trùng.
Suy tim sung huyết
Suy tim sung huyết là tình trạng tim không bơm máu hiệu quả, dẫn đến tích tụ dịch trong phổi. Điều này gây ra ho có đờm, đặc biệt khi nằm hoặc sau khi vận động. Dịch đờm thường có màu hồng do lẫn máu và bọt khí.
3. Cách điều trị ho khan, ho có đờm hiệu quả tại nhà
Ho khan và ho có đờm thường có thể tự khỏi sau một thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng này xuất phát từ các bệnh lý cấp tính hoặc bệnh hô hấp nguy hiểm, người bệnh cần được thăm khám và điều trị theo đúng phác đồ của bác sĩ để tránh những biến chứng nghiêm trọng.
Để ngăn ngừa tình trạng ho trở nên nặng hơn, người bệnh nên tuân thủ một số nguyên tắc chăm sóc và sinh hoạt như giữ ấm vùng ngực và cổ, tránh uống nước lạnh, vệ sinh khoang miệng sạch sẽ, và đeo khẩu trang thường xuyên khi ra ngoài. Khi xuất hiện các triệu chứng ho khan hoặc ho có đờm, việc áp dụng các biện pháp điều trị kịp thời sẽ giúp giảm nhanh triệu chứng và hạn chế ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như sinh hoạt hàng ngày.
Hiện nay, trên thị trường có nhiều sản phẩm hỗ trợ giảm triệu chứng ho, khó thở và các vấn đề liên quan đến viêm phế quản. Trong đó, các sản phẩm có nguồn gốc thảo dược, với ưu điểm an toàn, lành tính và không gây tác dụng phụ, luôn là lựa chọn ưu tiên của người tiêu dùng nhờ hiệu quả và độ tin cậy cao.
Trong đó, Thanh Âm Khang Linh Plus là sản phẩm phát triển từ bài thuốc Y học Cổ Truyền “Kha tử cam cát thang gia mạch môn bách bộ” giúp giảm ho, giảm đờm, giảm đau rát họng nhanh, hiệu quả. Sản phẩm được đánh giá như “kháng sinh tự nhiên”, giải pháp tối ưu trong việc phòng ngừa và hỗ trợ điều trị các bệnh lý đường hô hấp như viêm phổi và viêm phế quản.
